Waarnemingen Hier worden alle waarnemingen gedaan door leden van de werkgroep en opmerkelijke waarnemingen van anderen weergegeven. 9 september 2019 Bedekking door (171) Ophelia. De sterbedekking door de planetoïde (171) Ophelia is op maar liefst drie Nederlandse waarneem stations waargenomen. Drie waarnemers op de Leidse Sterrenwacht doen de eerste waarneming van een sterbedekking aldaar. Ze gebruiken daarvoor de pas gerenoveerde 46 cm Cassegrain Coudé Zunderman telescoop. Ze zien daarbij een bedekking optreden van 7,68 seconden. Een waarnemer in Zeddam ziet met een 31 cm Newton telescoop een bedekking van 9,4 seconden. De opgenomen helderheids curve staat hieronder. Een waarnemer in Nijmegen ziet de langste bedekking optreden van de ster door Ophelia, maar liefst 10,36 seconden. Dat is langer dan de voorspelde maximale lengte, en dat betekent dus dat de planetoïde iets groter moet zijn dan eerst is aangenomen. Deze waarneming is gedaan met een 35 cm SC telescoop De gele lijn is de helderheid van de bedekte ster met de planetoïde, de rode lijn is een referentiester. Elk punt is een frame, 0,04 seconden lang. Op de horizontale as staat de tijd in UT, verticaal de flux (helderheid). De bedekking treedt negen seconden later op dan berekend, dus dat betekent dat Ophelia iets achter loopt in zijn baan. Ook is de baan omstreeks 50 km naar het noorden verschoven. In de bovenstaande figuur zijn de bedekkings koorden te zien. De waarneming uit Leiden is koorde 1, uit Zeddam koorde 4 en Nijmegen is koorde 2. De koordes 5 en 6 zijn van waarnemers uit Dourbes en Luik (B). Zij zien geen bedekking; de planetoïde gaat voor hun net langs de ster. Uit de waarnemingen is berekend dat de lange as van de planetoïde minimaal 142 km moet zijn, en de korte as omstreeks 85 km. Opmerkelijk is dat het silhouet niet overeenkomt met eerdere modellen. Kennelijk is Ophelia niet mooi ovaal. 19 augustus 2019 Bedekking door (754) Malabar. De planetoïde (754) Malabar zou een ster van magnitude 14,3 bedekken, een lichtzwakke ster dus. De helderheid van Malabar zelf zou volgens de berekening magnitude 14,2 bedragen. Negen waarnemers hebben geprobeerd de bedekking waar te nemen. Voor vier waarnemers was het bewolkt, één had technische problemen en twee waarnemers zagen geen bedekking. Twee waarnemers uit Dourbes (België) en Nijmegen zagen een bedekking van respectivelijk 7 en 6 seconden. Hieronder staat de bedekkingscurve zoals waargenomen vanuit Nijmegen: Op de horizontale X-as staat het frame nummer van de video en op de verticale Y-as de lichtflux.Er zijn 8 frames geïntegreerd, dus elke punt is 8 frames of 0,32 seconden. Op de grafiek staat de bedekte ster (geel) en twee vergelijkingssterren (rood en groen). Links een deel van de opname enkel seconden voordat de bedekking begint. Rechts van de gele streep staan Malabar en de ster, niet van elkaar te scheiden. De gecombineerde helderheid van Malabar en de ster is magnitude 13,5. De rechter opname is tijdens de bedekking. Nu is alleen Malabar te zien, de ster is bedekt. Tenslotte een opname precies 10 minuten na de bedekking met in de uitsnede een uitvergroting. Malabar heeft hier alweer afstand genomen van de ster, en staat hier rechtsonder van de ster. 12 juni 2019 Bedekking door (5053) Chladni. ‘s Avonds om 22:20 UT is vanuit Zeddam een bedekking waargenomen door de planetoïde (5053) Chladni. Waarnemers in Wijdenes (Noord Holland) en bij Luik (B) zagen niets. De bedekking duurde 1 seconde. Hieruit kan opgemaakt worden dat de baan van Chladni enkele tientallen kilometers zuidelijker loopt dan voorspeld, en dat het object een diameter moet hebben van minimaal 10 km. In de figuur is het voorspelde schaduwpad weergegeven tussen de twee blauwe lijnen. 13 mei 2019. Bedekking door (308) Polyxo. De bedekking van een 12,9 magnitude ster door (308) Polyxo is door verschillende waarnemers waargenomen. Negentien waarnemers hadden zich via PlanOccult hiervoor opgegegeven, maar uiteindelijk vijf hadden een heldere hemel. De bedekking werd waargenomen vanuit Wijdenes (11,2 s), Zeddam (10,9 s), Maastricht (10,2 s) en Luik (5,4 s). Voorlopig lijkt het erop dat de werkelijke bedekkings zone enkele tientallen kilometers zuidelijker lag dan de voorspelling. Het definitieve resultaat volgt nog. 15 april 2019 Bedekking door (4716) Urey vanuit Zeddam waargenomen. De planetoïde Urey zou op maandagavond 15 april de ster UCAC4 614-031564 van magnitude 10,6 bedekken. Urey heeft waarschijnlijk een diameter van 18 km. Volgens de voorspelling zou de bedekkingszone het meest waarschijnlijk over midden en noord Duitsland (Bremen) lopen. Echter de waarnemer uit Zeddam heeft toch de telescoop op de bewuste ster gericht, en zag tot zijn verbazing een sterbedekking optreden van 0,41 s om 20:59:49,55 UT. Dat betekent dat de werkelijke baan van Urey om de Zon een afwijking heeft van 218 km in ZW richting ten opzichte van de veronderstelde baan. Hieruit blijkt maar weer dat het altijd de moeite loont ook sterbedekkingen door planetoïden waar te nemen waarvan het schaduwpad verder weg ligt van de waarnemer. De banen van de meeste planetoïden zijn nog steeds slecht bekend. 27 februari 2019 Bedekking door (1796) Riga. De planetoïde Riga zou de ster UCAC4 447- 005458 van magnitude 13,4 kunnen bedekken. Maar het voorspelde schaduwpad liep slechts een klein stukje over Noord Nederland, en vooral over de Noordzee. Verder ging het schaduwpad over Engeland. Op de kaart is tussen de beide blauwe lijnen het voorspelde schaduwpad gelegen, en de groene lijn stelt de centrale lijn voor. De voorspelde maximum bedekkingstijd is 3,5 seconden. Vier waarnemers hebben de mogelijke bedekking kunnen waarnemen, één van uit Zeddam en drie van uit het zuiden van Engeland. De waarnemer uit Zeddam, welke 170 km ten zuiden van de centrale lijn zat, zag uiteindelijk tot zijn verrassing om 19:47:51 UT een bedekking van 3,5 s optreden, maar de drie waarnemers uit Engeland, welke dichtbij de centrale lijn zaten, zagen de planetoïde langs de ster gaan. Omdat de in Zeddam gemeten tijd van 3,5 s gelijk is aan de berekende maximale bedekkingstijd, mag aangenomen worden dat de centrale lijn over of dichtbij Zeddam heeft gelegen. Dat betekent dat de werkelijke baan van Riga een flink eind ten zuiden van de voorspelde baan ligt. Met deze waarneming is de baan van planetoïde weer iets nauwkeuriger bekend geworden. Op de bovenstaande grafiek is het helderheids verloop van de bedekte ster te zien, met in het midden de bedekking. Bedekking door (334) Chicago: Omstreeks 20:14 zou de planetoïde Chicago een ster van magnitude 11,8 bedekken. Maar liefst 35 waarnemers verspreid over heel Europa hebben geprobeerd deze bedekking waar te nemen. Voor veel waarnemers was de lucht bewolkt, maar 12 waarnemers hadden daar geen of weinig last van. Daarvan hebben er uiteindelijk 9 daadwerkelijk een bedekking zien optreden. De overige 3 waarnemers zaten buiten de bedekkingszone. In Nederland is de bedekking waargenomen vanuit Zeddam en Nijmegen, beide ruim 11 seconden lang. Verder is er een bedekking waargenomen vanuit Stracise (13 s) en Praag (10 s) in Tsjechië, Cottered, ten noorden van Londen (12 s), vanuit Londen zelf (9 s). Ook vanuit Duitsland, vlak over de grens bij Sittard (10 s) , en tenslotte uit Reading (5 s) en een plaatsje ten noorden van Reading (8 s), beide in de UK. Inmiddels zijn de eerste resultaten bekend, berekend door E Frappa. Op de onderstaande afbeelding zijn de verschillende koordes te zien van de waarnemers welke hun resultaten tot nu toe ingestuurd hebben. Koorde 2 geeft de voorspelde centrale lijn weer van de schaduw van de planetoïde op Aarde. De overige koordes 1 t/m 10 zijn de bedekkingslijnen zoals vastgelegd door de waarnemers, hier rechts weergegeven. De waarnemers van de koordes 11 en 12 hebben geen bedekking gezien; vanuit hun waarneem plaats gezien ging Chicago net langs de ster. Ook lijkt de baan van Chicago enkele kilometers zuidelijk van de voorspelde baan te lopen, nl. het verschil tussen koorde 3 en het centrum op het snijpunt van de assen. In de tabel rechts is de “Best Fit” van de waarnemingen weergegeven. Hieruit blijkt dat Chiago enigszins ovaal is met een lange as (grootste doorsnede) van ruim 198 km en een korte as (kleinste doorsnede) van 151 km. Dit is uiteraard gezien in twee dimensies. 17 januari 2019 Bedekking door (1723) Klemola: Omstreeks 19:52 UT is er een mogelijke bedekking van de ster UCAC4 502-011847 door (1723) Klemola. Vijftien waarnemers uit heel Europa waren van plan deze waar te nemen, echter bij 13 waarnemers is het bewolkt. Alleen vanuit Zeddam en Nijmegen lukt het de ster op de juiste tijd te zien. In Zeddam wordt een bedekking gezien van maar liefst 5,1 seconden, terwijl een maximale bedekkingsduur wordt opgegeven van 3,5 s. Dat betekent dat de planetoïde in ieder geval in één richting een diameter heeft welke de helft groter is als aangenomen. De diameters van de meeste planetoïden zijn niet beter bekend dan wat afgeleid kan worden van de helderheid, de afstand en de aangenomen hoeveelheid licht wat gereflecteerd wordt. Het helderheids verloop van de ster welke door Klemola bedekt wordt. Het voorspelde schaduwpad van Klemola (centrale lijn: lichtgroen, randen: lichtblauw) en het uit de waarnemingen verschoven werkelijke schaduwpad (centrale lijn: donkergroen, schaduwpad: donkerblauw). De baan is daarmee ongeveer een halve diameter verschoven in ZW richting (zie pijl). Aannemende dat het centrum van Klemola precies over Zeddam getrokken is, en vanuit Nijmegen geen bedekking gezien is, is de diameter van de planetoïde in NO-ZW richting kleiner dan in de voortbewegingsrichting (NW-ZO). Dat weten we niet zeker omdat (helaas) langs de NO rand van het schaduwpad geen waarnemingen zijn binnengekomen. 17 januari 2019. Vanuit Nijmegen worden op deze avond nog 5 andere mogelijke bedekkingen waargenomen. Eën daarvan, door de planetoïde (18262) 5125 T-2, wordt ook vanuit Banham, Norfolk (UK) waargenomen. Bij allen gaat de planetoïde langs de ster. 14 januari 2019 De mogelijke bedekking van de ster UCAC4 627-023891 van magnitude 11,4 door (138520) 2000 NK14 (magnitude 20,1) omstreeks 23:54 UT werd waargenomen vanuit Reading (UK) en Nijmegen. Voor beide waarnemers was het een “mis”. 28 december 2018: Een mogelijke bedekking van TYC 1910-01120 door de planetoïde (2268) Szmytowna omstreeks 00:10 UT wordt geobserveerd maar niet gezien vanuit Zeddam. Vijf waarnemers uit Duitsland, Tsjechië en Slowakije willen deze bedekking ook waarnemen, maar zien een bewolkte hemel. 25 december 2018: Vanuit Zeddam wordt om 18:40 UT een mogelijke bedekking van UCAC4 616-024234 van magnitude 11,6 door planetoïde 2000 QN119 waargenomen. De bedekking vindt niet plaats vanuit Zeddam, en ook een waarnemer uit Duitsland, vlak bij Sitard, ziet geen bedekking optreden. Ook bij een mogelijke bedekking van UCAC4 738-046105, mag 13,1 door 2000 RQ100 omstreeks 20:50 UT gaat de planetoïde er langs. 12 december 2018: De bedekking van ster HP16342 van magnitude 8,2 door de komeet 46P/Wirtanen. Er wordt geen bedekking waargenomen vanuit Nijmegen. Ook een waarnemer uit het zuiden van Zwitserland meldt geen bedekking. Verder is er in Europa veel bewolking, zodat er niet meer waarnemers zijn. Op de bovenstaande opname reeks is de passage van de komeet langs de ster te zien. Tijdens de dichtste passage is de integratietijd 0,04 s om de tijdwaarneming zo nauwkeurig mogelijk te houden, daarbuiten is de integratietijd 2,56 s. Wel is de komeet op het tijdstip van de voorspelde bedekking de ster al ruim een halve minuut gepasseerd. Hij loopt dus voor op zijn berekende baan. 19 december 2018: Vanuit Zeddam wordt planetoïde 2000 US91 waargenomen, welke de ster TYC 2357- 02034 zou kunnen bedekken omstreeks 21:30 UT. Helaas vindt er geen bedekking plaats. Er zijn geen andere waarnemers. Ook vanuit Zeddam wordt om 21:41 UT de voorspelde mogelijke bedekking waargenomen van de ster HIP 19240 door de planetoïde 1998 EZ9. Ook hier gaat de planetoïde er langs. Er zijn nog 3 andere waarnemers, echter deze kijken allen tegen de wolken aan. 17 december 2018: Vanuit Nijmegen wordt de voor 22:17:56 UT voorspelde mogelijke bedekking van de ster UCAC4 520-45077 door de planetoïde (22924) Deshpande waargenomen. Deshpande mist echter de ster. Drie andere waarnemers kijken weer tegen de wolken aan. De mogelijke bedekking van de ster UCAC4 480-883 door (66) Maya om 21:05:24 UT wordt vanuit Nijmegen inderdaad waargenomen. De waarschijnlijkheid op een bedekking werd berekend op 8%, dus dit is wel enigszins een gelukstreffer. Een waarnemer uit Duitsland vlak over de grens bij Sittard zag geen bedekking, terwijl hij wel bijna middenin de voorspelde bedekkingszone zat (de groene lijn). De twee blauwe lijnen geven het voorspelde bedekkingspad met de hoogste kans op een bedekking weer, de rode lijnen zijn de 1 sigma contouren. Twee waarnemers uit België hebben teveel last van de bewolking. De bedekking was wel “precies op tijd”, maar duurde slechts twee seconden. De maximale bedekkingstijd zou ruim zes seconden bedragen. Dat betekent dat vanuit Nijmegen gezien alleen het uiterste randje van Maya voor de ster langs ging. Concluderend zou je kunnen zeggen dat het werkelijke pad van (66) Maya zo’n 30 km naar het NNW is verschoven. 12 december 2018: Omstreeks 22:30 UT zou de planetoïde (32195) 2000 NT28 de magnitude 13,6 ster UCAC4 532-42914 kunnen bedekken. Helaas gaat de planetoïde er langs, gezien vanuit Nijmegen. Ook voor twee waarnemers uit de UK (Londen en Reading) is het een “mis”. Voor twee waarnemers uit Duitsland is het bewolkt. 9 december 2018: De planetoïde (1191) Alfaterna kan omstreeks 23:20 UT een de ster UCAC4 477-026624 van magnitude 13,8 bedekken. Zowel vanuit Nijmegen als vanuit drie plaatsen in de UK wordt een “mis” genoteerd.